1489 2 luglio Radunati in pubblico consiglio i parrocchiani delle chiese di S. Martino di Calolzio, S. Bartolomeo di Somasca, S. Michele del Monastero, S. Damiano di Sala e S. Maria del Lavello della Valle San Martino col loro rettore, don Pasino Mazzoleni, in casa del sig. Beltramo detto Comarda dei Rota, e presenti anche tutti i Benaglio abitanti in Calolzio e Somasca, si decide di affidare ai signori: Conte Orsino Rota, Conte Benaglio Benagli, Giovannino Agazzi Rota, la scelta di un ordine osservante che risieda e celebri in S. Maria del Lavello dove avvengono infiniti miracoli. Con i vari patti intercorsi, (pergamena con foro all'inizio) ************** In Christi nomine amen. Die secundo mensis ... .... octuagesimo nono Indictione septima in loco de Caloltio Valli ..... Pergami in domo habitationis Beltrami dicti Comarde de Rota ............................ Ser Danixij ... presentibus Gasperis de Zabetis de Rota habitur in loco de Mazanico territori Leuci ducatus mediolanij, Andree fq. Jacobi Gazini dala Vale de Serina habitur in Pergamo, Andriolo fq. ... Pizoli de Bolis de Serina et Ambroxio quoniam Johanni Gualdricij de Supercornola omnium testibus specialiter ad hoc vocatur et rogatis per me notarium infrascriptum, et per secundis notarijs interfuerunt Johannes Magistri Stephani de Moiolis et Johannes Gasperis de Mazolenis notarij publicis Pergami. In publico et generali concilio et congregactione hominum et vicinorum et parochianorum domini presbiteri Paxini de Mazolenis beneficialis et rectoris ecclesiarum divinorum sancti Martini de Calolctio, sancti Bartolomei de Somascha, sancti Michaelis de Monasterio, sancti Damiani de Sala et Sancte Marie de Lavello et aliarum et singularum personarum civium de Benalis stanctium et habitantibus in Calolctio et Somasche dicte Valis omnibus vocatis et congregatis pro infrascriptis specialiter exequendis et fecendis. In quo quadam concilio et congregactione erant infrascripti società parochiani et vicini et cives et infrascripta pro infrascriptis fiendis: Primo, presentibus dominus presbiter Paxino, Johaninus quoniam domini Obertini de Moiolis, Michael et Comarda fratres fq. Ser Jacobi de Rota, Andreas quoniam ser Tonoli dicti Boreli de Supercornula, Marchixius Antonius Gelfi de Sarola, Johannis dictum Rubeus quoniam Chrispofori de Mazolenis, ser Albertini dictus Laus quoniam domini Cataney de Benalis, dominus Ambroxino quoniam domini Tonali de Rota et Tognalus eius filius, Antognium dictum Fioregini de Benalis, Johannes quoniam Andrioli Maseti de Benalis, Jacobus quoniam Andrioli de Mazolenis de Pludius, Martinum quoniam Vitalis de Manzonibus, Peruzius Tuini de Manzonibus, Johannes Morati de Bolis, JohannisTadeus quoniam ser Tunini de Rota, Antonius quoniam Proctaxi de Moiolis, Bernardus quoniam Petri Marinini de Paxinis de la Serta, Johannes Antonius filius ser Zanni de Sala, Franciscus quoniam Jacobi de Fontanela, Johannes quoniam Farineli de Bagis, Aluixius Lani de Benalis, Petrus dictus Locatelus quoniam Antoni de Mazolenis, Petrus quoniam Tomaxij de Pa... et Malcotus quoniam Bernardoni de Mazolenis et quilibet eorum et qui predicti societas prenominati et parochiani et vicini et civis de Benalis suis proprijs nominibus et nominibus aliorum vicinorum et parochianorum stanctium et habitanctium in dicta parochia et aliorum civium stanctium et habitanctium in dicta parochia Calolcij et Somasche non preiudicando ipsis civibus in aliquo jurium suorum per quibus promissorunt et promittunt de ratho habendo et rathi hab... sub obligatur omniorum suorum bonorum et rerum pigneri qui omnes prenominati ... professi fuerunt etatem vigintiquinque annorum et plures ..... pro quolibet eorum. Expressius sponte et ex certa sui animi et .... et non aliquo errore ducti: .... dominus presbiter Paxinus befinalis et rector utsupra una à suprascriptis prenominatis concordit et ...... et nemine eorum deferapante: eligerunt et deparaverunt et eligerunt et deputaut Spectabilem dominum Comittem Ursinum de Rota legum doctorem, Spectabilem dominum Comittem Benalium de Benalis, dominum Johaninum domini Tadey de Rota ibi presentis et acceptantes ad elligendum aliquam congregactionem fratrum observanctie qui stare et habitare debeant ad predictam ecclesia dive Marie ubi fuit miracula infinita qui fratribus habeant regere et gubernare dictam ecclesiam et ad construendum monasterium dicte observanctie et earum bone regere et custodire et in ea divina offictia die notinque celebrare que opportunia feceretur et necessaria. Et omnes oblactiones elemosine ...... et legata que ... in futurum et que de presente sunt facte ipsi ecclesie gubernentur et expendentur in augumenctam dictam ecclesiam et in construendo dictum monasterium .... pro ut voluerint et ordinaveriunt deputati et deputandi ad gubernactionem dicte ecclesie et qui per tempora futura elegeruntur et deputabuntur per prefatum dominum presbiterum Paxinum una cum prenominatis parochianis et civibus presentibus et futuris stanctibus et habitantibus utsupra, saltem per maiorem partem eorum qui similiter stabunt et habitabunt. Reservando tamen. Ipsi domino presbitero Paxino et successoribus suis baylam et facultatem ... in festo domine sancte Marie ad ipsam ecclesiam .... de mese martij semper et in ea celebrandi missam eo die ad ... libitum voluntur a quid oblactiones que fient in ipsa missa magna osculando manipulum ut fieri solet sint et esse deberut ipsium domini presbiteri Paxinu et successorum suorum ei cum condictione et pacto quod prius instrumentum non derogatur nec derogatum esse inteligat in aliquo juri seu juribus aliarum ecclesiarum que de presenti et .... et qui predicti electi ut supra haberuit facultatem libertatem et arbitrium facere et fieri facere omnia ea qui in predictis et circha predicta fuerint utilia et necessaria pure sincere bona fide et legaliter ad augumenctum divini cultus et ipsius prepue precipue indulgenctie et que partes in presentia mey notarij protestati fecerunt ea omnia sic gesta? .... fecisse utsupra cognoscentes ac bene inteligentes tenorem vi... et naturam ipsius intrumenti cui in omnibus et per omnia pro utsupra scriptum est suum spontaneum consensum prebuerut. Etiam res.... exceptioni non sic dictorum et factorum omnium predictorum et cuiumque eorum et .... alterium sui juris auxilio: etiam rogatium ..... in strumenti electionis et omnium in eo contentorum pro infrascriptis notarijs interfuerunt infrascripti testes: magistri Stephani de Moiolis et Johannes Gasperis de Mazolenis notarijs publicijs pergamensis qui se subscribere debent pro secundis notarijs secundum formam statum et ordinamentorum communis Pergami. Ego Johannes Gasparis de Mazolenis notarius publicum pergamensis rogationi .... infrascripti electione et omnium eo ... pro ... notos ... prius visa confirmatur per me facta in ... supscripti Guielmi dicti Bontadini et ad confirmandum me subscripsi. Ego Johannes magistri Steffani de Moyolis notarius publicum pergamensis rogationi infrascripti intrumenti electioni et omnium supracriptorum in eo contentorum per secundo notario interfui et prius visa subscriptura per me facta in protocolo domini Bontadino de Quarengis notarij et me subscripsi. Nota, ex die sexto madi 1490 infrascripti testes rogand fuit ad .... sapientis et ........................ per spectabile ..... Daniele de Boxilis de ........... in citadela pergami presentibus domino Fachino de Rota, Antognio Georgi de Somascha, domino presbitero Paxino de Mazolenis et plures alijs. A.S.M.: Fondo Religione PA, cart. 2887 - microfilm